علامه طباطبايي فارابي را عصاره ابن‌سينا و ملاصدرا مي‌دانست
تاریخ انتشار: ۱۰ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۲۳۵۰۵۸
خبرگزاری آریا-آیت الله جوادی آملی در پیامی به نخستین کنگره جهانی «فارابی و فرهنگ و تمدن اسلامی» تأکید کرد: خداوند، علامه طباطبایی را غرق رحمت کند که درباره فارابی، تعبیر بلیغی داشت و می‌گفتند مرحوم بوعلی و صدرالمتألهین با همه بلندی‌شان در مقام عقل و فکر که جمع شوند عصاره آنها فارابی است.
به گزارش خبرگزاری آریا،متن پیام تصویری آیت‌الله جوادی آملی، (امروز چهارشنبه 10 اسفند) به کنگره فارابی به این شرح است :
مقدم شما اساتید بزرگوار و محققان عالی‌مقام را گرامی می‌دارم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شیوه اثبات توحید توسط فارابی
فارابی توحید الهی را از معرفت خدا شروع کرد و به وحدت خداوند رسید. در سوره مبارکه انبیا آمده است «لَوْ کَانَ فِیهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّهُ لَفَسَدَتَا ۚ فَسُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَرْشِ عَمَّا یَصِفُونَ؛ اگر در آسمان و زمین غیر از خدای یکتا خدایانی وجود داشت همانا خلل و فساد در آسمان و زمین راه می‌یافت، پس (از نظم ثابت عالم) بدانید که پادشاه ملک وجود خدای یکتاست و از توصیف و اوهام مشرکان پاک و منزه است» (انبیا/22) این آیه درباره توحیدِ الوهیت و نازل‌تر از مراحل دیگری است که در قرآن کریم آمده است. هستیِ صرف، تعددپذیر نیست بلکه هستی‌های معدود تعددپذیر هستند. این برهان توحیدی فارابی که از احد بودن به واحد بودن می‌رسد برهانی ممتاز است. بیان نورانی علی بن ابیطالب (ع) در توحید حق نیز این است که، چون خداوند ازلی است بنابراین نامحدود است و نامحدود، غیر نمی‌پذیرد.
خداوند علامه طباطبایی را غرق رحمت کند که درباره فارابی، تعبیر بلیغی داشت و می‌گفتند مرحوم بوعلی و صدرالمتألهین با همه بلندی‌شان در مقام عقل و فکر که جمع شوند عصاره آنها فارابی است. مطلب دیگر درباره فارابی، شرح صدر است. شرح صدر، کثیر را به وحدت بازمی‌گرداند و تفرقه را دور می‌کند. فارابی فاصله تاریخی فراوانی نسبت به افلاطون و فلوطین و ارسطو داشت، اما با شرح صدری که داشت بین آرای افلاطون و ارسطو جمع کرد و کثرت نظر را به وحدت بازگرداند و جمع بین علم حصولی و حضوری، برهان و عرفان و نگاه و دیدن را ایجاد کرد. اینکار فارابی باعث شد که نه تنها معلم ثانی در تعلیم علم شود بلکه معلم اول در حوزه‌های اسلامی باشد.
جامعیت فارابی
فارابی در جمع بین حرف‌های برهانی ارسطو و عرفانی افلاطون، جمع سالم کرد نه جمع مکسر. این جامعیتی می‌طلبد که با شهود همراه باشد. مطلب دیگری که جناب فارابی آورد این بود که فرمود انسان تا خودش آزاد نباشد نمی‌تواند دولت و ملت را آزاد کند. آزادی انسان در این است که عقل حکومت کند نه وهم و خیال. حضرت علی (ع) می‌فرمایند عقل که به اسارت هوس در بیاید دچار بی‌بند و باری می‌شود بنابراین نباید وارد وادی خیال شود بلکه باید تهذیب داشته باشد و چنین عقلی می‌تواند جامعه را هر بی بند و باری آزاد کند. فرمایش فارابی این است که این عقل تا می‌تواند باید خیال و وهم را تربیت کند تا خدمتگزار و شاگرد او باشند. فارابی می‌گوید عاقل مادامی که بیدار است جلوی وهم و خیال را می‌گیرد. چون اگر عقل بخوابد، آزادی انسان آزادی مطلوب نیست و اگر عقل بیدار باشد آزادی مقبول و معقول شکل می‌گیرد.
نکته دیگر اینکه کار عقل عملی، عمل و کار عقل نظری، ادراک است و فلسفه به معنای جامع همه این قسمت‌ها، بود و نبود و باید و نباید را در بر دارد. کتاب‌های فلاسفه ما تا نوشته‌های مرحوم حکیم سبزواری شامل منطقیات، طبیعیات، ریاضیات، الهیات و اخلاقیات است، ولی برخی فیلسوفان همه این موارد را ندارند و برای مثال منظومه حکیم سبزواری ریاضیات ندارد و شفای مرحوم بوعلی ریاضیات دارد، ولی اخلاقیات ندارد. همه این بخش‌ها بر عهده عقل نظری و عمل با عقل عملی است، اما فارابی همه این موارد را در منظومه خود دارد یعنی هم در عقل نظری و هم عقلی قوی و غنی بود.
دیدگاه فارابی درباره عقل و آزادی
فارابی می‌گوید آزادی ناروا، محصول خوابیدن عقل است و وقتی عقل بخوابد خیال فعالیت می‌کند و نشانه آن هم خواب‌های پراکنده انسان است. جناب فارابی در منطق هم زیاد کار کرده است. ابن سینا از افلاطون با جلال و شکوه نام نمی‌برد، اما از فارابی اینچنین نام می‌برد. بنده مدتی شفای بوعلی را تدریس کردم. در قسمت مغالطه می‌گوید مقام علمی جناب ارسطو محفوظ است، اما افلاطون مایه علمی زیادی در عرصه منطق ندارد و اگر مقداری مطالب علمی از وی رسیده خام هستند. وی می‌گوید اگر افلاطون چیزی آورده باشد در اخلاقیات است، اما رهاورد عمیق پخته و علمی در منطق از وی سراغ نداریم، اما در صفحه 113 و 114 همان جلد می‌فرماید آنها که در صدد فراگیری و مطالعه عمیق هستند به آنچه ارسطو اعلام کرده است توجه داشته باشند، چون نمی‌توان از گفته‌های وی چیزی کم کرد یا بر آن افزود.
اقدام دیگر فارابی این است که برای عقل حجیت قائل است و چون عقل آزاد است بنابراین جهل علمی و عملی نمی‌پذیرد و لذا فرمانروای اندیشه است. اگر عقل در خواب باشد یا انسان به خواب باشد خیال‌پردازی شروع می‌شود. قرآن کریم نیز از عقل با جلال و شکوه یاد می‌کند و منظور عقلی است که مقدمات خیالی نداشته باشد. پائین‌ترین عقل که مورد قبول است عقل ریاضی است، چون سطح ابتدایی عقل است، اما بالاترین عقل همان عقل فلسفی است. قرآن کریم در آیه 165 سوره مبارکه نساء می‌فرماید: «رُسُلًا مُبَشِّرِینَ وَمُنْذِرِینَ لِئَلَّا یَکُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللَّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُلِ ۚ وَکَانَ اللَّهُ عَزِیزًا حَکِیمًا؛ رسولانی را فرستاد که (نیکان را) بشارت دهند و (بدان را) بترسانند تا آنکه پس از فرستادن رسولان، مردم را بر خدا حجّتی نباشد، و خدا همیشه مقتدر و کارش بر وفق حکمت است» خدا می‌گوید انبیا را فرستادیم تا بشر بعد از مرگ علیه من استدلال نکند و نگوید چرا برای ما راهنما نفرستادی. اگر انسان نمی‌تواند به مقام امامت برسد، اما شاگرد آنها که می‌تواند باشد، چون عقل می‌تواند علیه خدا هم استدلال کند. فارابی شاگرد این مکتب است که می‌گوید عقل که بخوابد خیال حکمرانی می‌کند؛ بنابراین طلاب و اساتید حوزه و دانشگاه باید این حرف‌های فارابی را در نظر داشته باشند.
مجدداً از مسئولان این کنگره تشکر و قدرشناسی می‌کنم و از ذات الهی مسئلت می‌کنیم مسئولان ما را در سایه ولی خود حفظ و این ایران عزیز اسلامی را تا ظهور صاحب آن از هر گزندی محافظت کند.
منبع: خبرگزاری آریا
کلیدواژه: علامه طباطبایی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۳۵۰۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
«آوای ابرها» به جشنواره کاریبتونز کلمبیا راه یافت
به گزارش قدس آنلاین از روابط عمومی پروژه، انیمیشن کوتاه «آوای ابرها» به کارگردانی محمد لطفعلی و نویسندگی و تهیه‌کنندگی هادی فیروزمندی از تولیدات مرکز فیلم جوان سوره، به سومین دوره جشنواره بین‌المللی انیمیشن کاریبتونز (Caribetoons International Aanimation Festival) کلمبیا راه یافت.
این جشنواره از ۱۶ تا ۱۸ می ۲۰۲۴ برابر با ۲۷ تا ۲۹ اردیبهشت ماه سال جاری در شهر سانتا مارتا ی کشور کلمبیا برگزار می‌شود.
همزمان با اولین حضور بین‌المللی «آوای ابرها»، از پوستر بین‌المللی این اثر که طراحی آن برعهده سینا رعیت‌دوست بوده است، رونمایی شد.
هدف جشنواره کاریبتونز، تشویق ساخت انیمیشن‌های سمعی و بصری و همچنین ارایه سناریوهایی‌ست که در آن شیوه‌های دیجیتالی توسعه یافته به کار برده شده است. همچنین این رویداد استعدادهایی را که در این حرفه در سطح منطقه‌ای، ملی و بین‌المللی مطرح می‌شوند، شناسایی می‌کند.
در خلاصه داستان «آوای ابرها» که روایتی از دل بمباران‌های متعدد بر سر کودکان غزه دارد و با تکنیک دوبعدی دیجیتال ساخته شده، آمده است: کودکان فلسطینی نمی‌میرند، آنها برای مدت کوتاهی به جایی میان ابرها سفر می‌کنند...
دیگر عوامل این اثر عبارتند از؛ مدیر هنری: محمد لطفعلی، طراحی و ترکیب صدا: احسان افشاریان، موسیقی: امید روشن‌بین، تدوین، انیمیشن و کامپوزیت: سینا پورجلال، مهدی خماریان، طراح گرافیک: سینا رعیت‌دوست، روابط عمومی: سپیده شریعت‌رضوی و محصول: مرکز فیلم جوان سوره.
پخش بین‌المللی این انیمیشن کوتاه برعهده مرکز بین‌الملل سوره است.
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است